Categorie: Essay

Geplaatst op

Het geheim van risicomanagement

John O’Dea | april 2009

Risicomanagement is zo oud als Methusalem. Hoewel er in het boek Genesis niets te vinden is dat erop wijst dat Adam en Eva een risicobeoordeling uitvoerden, hadden hun en onze wereld er misschien anders uitgezien als ze erover hadden nagedacht. 

John O’Dea, former Secretary General PRIMO Europe and President PRIMO Malta

De wereld had er misschien ook anders uitgezien als de ontwikkelde landen – met hun naar verluidt geavanceerde managementtools – deze hadden toegepast met de basisintegriteit die in elk geformaliseerd risicomanagementproces wordt verondersteld. De schokken van BSE, vogelgriep, milieuveranderingen, 9/11 en andere recente en minder recente crises die de wereld waarin we leven een nieuwe vorm hebben gegeven, hadden we misschien kunnen voorkomen of op zijn minst beperken. Lees verder “Het geheim van risicomanagement”

Geplaatst op

Een norm voor het weerstandsvermogen

Hulpmiddel in het risicomanagementbeleid

Dick Smorenberg* | 2006

Het Besluit begroting en verantwoording (BBV) schrijft gemeenten voor een risicoprofiel op te stellen, expliciet risicomanagementbeleid te voeren en op basis van hun risicoprofiel het (financiële) weerstandsvermogen in beeld te brengen. Nu, twee jaar na de invoering ervan, blijken veel gemeenten hier nog mee worstelen.** Een algemene norm voor het weerstandsvermogen zou gemeenten niet alleen concrete handvatten geven, maar de kaderstellende taak van de gemeenteraad en de controletaken van vooral de provincie aanzienlijk vereenvoudigen. Waarom is er dan geen norm gesteld?

Dick Smorenberg

In de toelichting op artikel 11 van de BBV staat dat het aan de provincies en gemeenten zelf is een beleidslijn te formuleren over de in de organisatie noodzakelijk geachte weerstandscapaciteit. Hierdoor heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken er vanaf gezien een algemene norm te stellen, dit omdat gemeenten onderling zo zeer van elkaar verschillen dat het niet mogelijk wordt geacht een algemene norm te stellen dienaangaande. De vraag is of deze stelling van het ministerie juist is.1

Lees verder “Een norm voor het weerstandsvermogen”

Geplaatst op

Risicoregelreflex als grootste risico in de zorg

Over dilemma’s en passende gedragsregels

Rob Ellermeijer | april 2015

Na een lange periode van zorgwekkende publiciteit over de drie decentralisaties in de zorg en de participatiewet zijn wij het moment van invoering gepasseerd. 1 januari 2015 was vooraf een onneembare vesting. De mensen die minder goed ingevoerd waren in wat er nu precies ging gebeuren hadden via de media een beeld gekregen alsof de wereld zou vergaan.

Rob Ellermeijer

Alles zou uitgesteld moeten worden. Dit was onverantwoord. Gemeenten zouden deze taken nooit aankunnen. Volop ingrediënten om de risicoreflex aan het werk te zetten. Gelukkig is daar vanuit het kabinet en de kamer op een beheerste manier mee om gegaan en zijn er slechts maatregelen getroffen om de invoering nog wat soepeler en beheerster te laten plaatsvinden. Geen uitstel, geen afstel maar meer informatie om mensen nog wat beter inzicht te geven in het veranderproces. Lees verder “Risicoregelreflex als grootste risico in de zorg”

Geplaatst op

De kunst van het loslaten

Risicomanagement als middel om bureaucratie en regeldruk te verlagen

Maarten van Zwieten* | augustus 2005

In dit artikel wordt allereerst ingegaan op de ontwikkelingen op het gebied van interne beheersing. Deze ontwikkelingen hebben ertoe bijgedragen dat risicomanagement steeds meer in de aandacht kwam, ook bij de overheid. Vervolgens wordt gekeken in hoeverre risicomanagement binnen de overheid daadwerkelijk in praktijk wordt gebracht.

Risicomanagement wordt veelal nog gezien als speeltje van de staf

Geconcludeerd wordt dat vooral in het beleidsveld risicomanagement nog onvoldoende is ingezonken. Getracht wordt om de factoren die aan deze situatie ten grondslag liggen op een rijtje te zetten. Vervolgens worden de resultaten van het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) Regeldruk en Controletoren besproken. Ook wordt er besproken welke factoren kunnen helpen om risicomanagement in praktijk ook bij de overheid door de integrale manager te laten omarmen. Ten slotte wordt een voorbeeld gegeven van hoe de genoemde succesfactoren van risicomanagement op het gebied van toezicht bij Justitie in praktijk zijn gebracht. Lees verder “De kunst van het loslaten”

Geplaatst op

Thinking in Systems

Donella Meadows, Diana Wright (ed.) | 2008

In de jaren na haar rol als hoofdauteur van de internationale bestseller ‘Grenzen aan de groei’ – het eerste boek dat de gevolgen liet zien van ongecontroleerde groei op een eindige planeet – bleef Donella Meadows een pionier op het gebied van milieu- en sociale analyse tot haar vroegtijdige dood in 2001.

“Wat is een systeem? Een systeem is een verzameling dingen – mensen, cellen, moleculen of wat dan ook – die op zo’n manier met elkaar verbonden zijn dat ze in de loop van de tijd hun eigen gedragspatroon produceren. Het systeem kan worden beïnvloed, beperkt, getriggerd of aangedreven door krachten van buitenaf. Maar de reactie van het systeem op deze krachten is kenmerkend voor zichzelf, en die reactie is zelden eenvoudig in de echte wereld.” – Donella Meadows (2008)

Thinking in Systems is een beknopt en cruciaal boek dat inzicht biedt in probleemoplossing van persoonlijke tot mondiale schaal. Bewerkt door Diana Wright van het Sustainability Institutes, brengt deze essentiële inleiding systeemdenken uit het domein van computers en vergelijkingen naar de tastbare wereld, en laat lezers zien hoe ze de systeemdenkvaardigheden kunnen ontwikkelen die thought leaders over de hele wereld als cruciaal beschouwen voor het leven in de 21e eeuw. Lees verder “Thinking in Systems”

Geplaatst op

Een zeshoek in publieke besturing?

Jack Kruf | september 2024

Stichting Civitas Naturalis heeft in 2022/2023 in Nederland een kwantitatief en kwalitatief onderzoek (n=424) uitgevoerd onder gemeentelijke senior-medewerkers – en managers (op het gebied van compliance, control, governance, beleid, projectmanagement en strategie).

Het doel van de studie was om beter te begrijpen wat er de praktijk gebeurt op lokaal niveau met betrekking tot het besturen van en het navigeren in het publieke domein. Er lijkt sprake van een samenhangende zeshoek in publieke besturing: ‘kwestie, bestuurder, levering, effect, doelgroep en proces’.

Onderzoek

Respondenten werd gevraagd een eigen specifieke taak in gedachte te nemen, waaraan thans wordt gewerkt. Vervolgens werd gevraagd de waarde te omschrijven die met deze taak bereikt diende te worden en wat het bijbehorende risico (als mogelijke schade aan deze waarde) was. In het onderzoek werden de begrippen waarde en risico aan elkaar gekoppeld.

Lees verder “Een zeshoek in publieke besturing?”

Geplaatst op

Een theoretisch kader voor integraal risicomanagement

Toegespitst op de overheid

Hendrik van Moorsel en Cees A. Visser | februari 2003

Met het toenemende belang van – en daardoor belangstelling voor – meer geïntegreerd risicomanagement bij overheidsorganisaties, neemt ook de behoefte toe aan een conceptueel raamwerk daarvoor. 

Duurzaam succesvolle organisaties zijn per definitie goed in het beheersen van hun belangrijkste risico’s. Immers, een organisatie die die risico’s niet goed beheerst, is gedoemd op termijn te verdwijnen. Echter, zelfs de meest succesvolle organisaties neigen er traditioneel gezien naar hun risico’s ad hoc en gefragmenteerd te beheersen. Verzekerbare, technologische, financiële, operationele, automatiserings-, milieu-, veiligheids-, kwaliteits-, integriteit- en frauderisico’s et cetera, worden veelal onafhankelijk van elkaar beheerst vanuit separate, gespecialiseerde organisatieonderdelen. Lees verder “Een theoretisch kader voor integraal risicomanagement”