De Kloof

Door Jan Breyne* | juli 2012

Dt komt niet van mij. Het komt uit de Memoires van Jean-Luc Dehaene (2012). Maar het is zeker het overwegen waard:

“Aan de basis van de zogenaamde kloof tussen kiezer en politicus ligt een groot misverstand over de opdracht van de politiek. Deze moet niet het eigen belang maar het algemeen belang dienen: haar opdracht is de organisatie en de regeling van het samenleven van burgers. En daarom is de politiek meer op het wij dan op het ik gericht. Maar zo ervaart de geïndividualiseerde burger het niet.

En ik geef toe, de politicus heeft dit misverstand mee in de hand gewerkt, onder meer door een uitgebreid dienstbetoon. Maar politici worden daarnaast al te gemakkelijk, ook in de media, afgeschilderd als profiteurs en zakkenvullers, als mensen die bezig zijn met hun eigen problemen, knoeien en verantwoordelijk zijn voor de torenhoge schulden.

De burger voelt zich in de steek gelaten, een gevoel dat nog versterkt wordt door de angst die de snel veranderende samenleving bij sommigen oproept. Heel wat zekerheden komen op de helling te staan. Proteststemmen vertolken dat onbehagen. De protestkiezer stemt niet voor maar tegen iets”.

Jan Breyne

Een wijze tekst, die politici, toekomstige politici en would-be politici oproept tot bescheidenheid. De politiek lost niet alles op, en hoeft ook niet de schuld op zich te nemen van alles wat verkeerd gaat in de samenleving.

Lees verder “De Kloof”

Handvest Risicomanagement Publieke Sector

PRIMO (i.o) | januari 2005

Dit handvest beschrijft het concept van risicomanagement en is bedoeld als een “kader”, niet als een verzameling normen of richtlijnen.  Aangezien dit handvest als een kader dient, is het niet definitief; het heeft tot doel het debat te openen over onderwerpen zoals sociaal, gemeenschaps- én organisatiegericht risicomanagement.  Daarnaast stelt dit handvest belangrijke vragen voor om een internationaal debat te stimuleren.

Verklaring

Deze verklaring heeft tot doel een kader te bieden voor discussie om de praktijk van risicomanagement in de publieke sector op internationaal niveau te verbeteren. Dit Handvest, een werkdocument geïnspireerd door de Amerikaanse zusterorganisatie PRIMA, zou als referentie kunnen dienen voor zowel het Wetenschappelijk Comité als de toekomstige Raad van Bestuur van PRIMO.  

Het document beschrijft het concept van risicobeheer en is bedoeld als een kader, niet als een reeks normen of richtlijnen. Deze keuze benadrukt het belang van culturele en geografische verschillen in de structuur van risicobeheerpraktijken en hoe deze beïnvloed kunnen worden. Bovendien is deze verklaring niet definitief: het begrip “kader” laat ruimte voor verdere benaderingen, discussie en uitgebreidere studies.  

Lees verder “Handvest Risicomanagement Publieke Sector”

Sociale en Culturele Ontwikkelingen 2025

Sociaal en Cultureel Planbureau | 2025

Het rapport Sociale en Culturele Ontwikkelingen 2025 attendeert ons op de structurele ongelijkheid in ons land. De gevolgen van deze ongelijkheid zijn verstrekkend. Verregaande bezuiningen, zoals nu ingepland door de landelijke politiek, zorgen niet alleen voor minder welzijn, maar leidt ook tot minder participatie en meer wantrouwen: tussen mensen onderling en richting de overheid. 

 

Het rapport geeft inzicht in de kwaliteit van de samenleving: hoe gaat het met mensen in ons land, hoe is het gesteld met de sociale samenhang en hoe kijken mensen naar de overheid en de politiek. Uit deze ‘stand van het land’ blijkt dat mensen met een theoretische opleiding, een toereikend inkomen en een goede gezondheid vaak positief zijn over hun leven en over hun leefomgeving in Nederland. Mensen met een laag inkomen, een slechtere gezondheid en een tekort aan andere zogenaamde hulpbronnen kunnen minder meedoen in de samenleving en hebben minder vertrouwen in andere mensen en de overheid.

Juist bij deze laatste groep mensen zien we vaak een stapeling van problemen: onder meer op het gebied van financiën, gezondheid en het gebrek aan een sociale netwerk. Gescheiden hulpverlening, bijvoorbeeld op het gebied van geld en psychische gezondheid schiet vaak tekort, waardoor problemen blijven voortbestaan of verergeren. Voor deze groep is een integrale aanpak essentieel. Dat vraagt om samenhangend beleid waardoor mensen effectief worden ondersteund en zij het vertrouwen in de samenleving behouden.

Lees verder “Sociale en Culturele Ontwikkelingen 2025”

Risicoregelreflex als grootste risico in de zorg

Over dilemma’s en passende gedragsregels

Rob Ellermeijer | april 2015

Na een lange periode van zorgwekkende publiciteit over de drie decentralisaties in de zorg en de participatiewet zijn wij het moment van invoering gepasseerd. 1 januari 2015 was vooraf een onneembare vesting. De mensen die minder goed ingevoerd waren in wat er nu precies ging gebeuren hadden via de media een beeld gekregen alsof de wereld zou vergaan.

Rob Ellermeijer

Alles zou uitgesteld moeten worden. Dit was onverantwoord. Gemeenten zouden deze taken nooit aankunnen. Volop ingrediënten om de risicoreflex aan het werk te zetten. Gelukkig is daar vanuit het kabinet en de kamer op een beheerste manier mee om gegaan en zijn er slechts maatregelen getroffen om de invoering nog wat soepeler en beheerster te laten plaatsvinden. Geen uitstel, geen afstel maar meer informatie om mensen nog wat beter inzicht te geven in het veranderproces. Lees verder “Risicoregelreflex als grootste risico in de zorg”

Pluriform Organiseren

Opgaven gestuurd organiseren door gemeenten

Eric Frank, Jack Kruf en Huibert van Wijngaarden | mei 2016

Een terugblik op een masterclass, die nog steeds actueel is. Of beter: actueler is dan ooit tevoren. We schrijven 11 maart 2016, stadhuis Groningen. Focus: de betekenis van maatschappelijke veranderingen voor de aansturing van de gemeentelijke organisatie. Het gezelschap dat zich hierover boog was samengesteld uit concerncontrollers, directeuren strategie en gemeentesecretarissen. Gastvrouw is Henriëtte de Jong, concerncontroller van de gemeente Groningen .

Kader

PRIMO heeft als missie ‘we care about good governance’. Zij heeft in haar tienjarig bestaan ervaren dat de goede verbindingen tussen instellingen en mensen cruciaal zijn om publieke waarden te kunnen realiseren. Die match tussen de omgeving van een organisatie en haar interne werkwijze, politiek, bestuurlijk en ambtelijk blijkt de sleutel tot succes. Deze masterclass is erop gericht de verbinding tussen binnen en buiten te belichten vanuit de realiteit van elke dag.

“We staan op de grens van een nieuwe Nederlandse samenleving waarin de pluriformiteit niet meer tot onderlinge verdeeldheid leidt, maar als een wezenlijke maatschappelijke verrijking wordt gezien. Bovendien een Nederlandse samenleving waarin de inrichting van de maatschappelijke pijlers en van de instituties daarin, in het bijzonder de politiek en de publieke sector, het mogelijk maakt dit nieuwe perspectief ook daadwerkelijk tot stand te brengen (Van Leijden et al., 2007). Lees verder “Pluriform Organiseren”

Wat hebben wij geleerd van het verleden?

Is ons bestuurlijk risicomanagement voor de toekomst afdoende?

Harrie Scholtens | januari 2019

Redactie: “Harrie Scholtens levert een overdenking in de vorm van een compact essay, dat mede is gebaseerd op en geïnspireerd door het recente boek Tegen de Terreur van Beatrice de Graaf (2018) en deel I, Voorspel van het standaardwerk Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog van Loe de Jong (1969), alsmede het artikel We leven in een wereld die vergelijkbaar is met die van 1914 van Sophie De Schaepdrijver (2018).

Een overdenking aan het begin van 2019 door de winnaar van de PRIMO Risk Management Award 2018 en directeur van de European Public Sector Award 2017. Harrie adresseert de diepere lagen van gevoelens en gedachten van velen en legt de verbinding met publiek risicomanagement. Ook het Global Risks Report van het World Economic Forum maakt gewag van grote sociale spanningen, die leiden tot publieke risico’s.”

Mr. H. Scholtens.

“Wij leven in een tijd waarin wij op allerlei wijze kennis kunnen nemen van meningen en uitspraken van sommige “grote” leiders van dit moment. Zij lijken elkaar overigens over en weer te willen overtreffen in de scherpte van hun bewoordingen met betrekking tot de huidige situatie in de wereld. Zij verkondigen “duidelijke” taal over allerlei triviale onderwerpen die spelen in de hedendaagse maatschappij. Daar is op zich natuurlijk niets mis mee, maar één en ander heeft ook een schaduwkant. Lees verder “Wat hebben wij geleerd van het verleden?”

Het wil maar niet vlotten

Waarnemingen van een betrokkene

Adriaan Bouwdewijn* | 2014

Het zijn waarnemingen van een betrokkene. Het wil niet vlotten met risicomanagement bij organisaties in het publieke domein. Met regelmaat verschijnen er artikelen, waarin op basis van onderzoek of inventarisatie uiteen wordt gezet dat risicomanagement een formaliteit lijkt te worden, een verplicht nummer, een papieren tijger, een exercitie voor de vorm. Op grond van ervaringen in mijn eigen organisatie en de verhalen die ik oppik bij bijeenkomsten van onder meer de rijksbrede benchmark, herken ik de conclusies van die onderzoeken wel.

Ik waag me niet aan verklaringen, ik ben een waarnemer en een goede luisteraar. En dan worden er toch interessante parallellen zichtbaar in hoe onze rijksdiensten, overheden en zbo’s gekomen zijn waar ze nu staan, en blijken de berichten niet al te uitbundig als het gaat om wat risicomanagement hun organisaties nu heeft gebracht.

Opvallend is de over het algemeen enthousiaste start, meestal naar aanleiding van eisen aan bijvoorbeeld verantwoording en standaarden zoals bijvoorbeeld VBTB (Van Beleidsbegroting Tot Beleidsverantwoording, 1999, red.) in vroeger tijden, Good Governance codes (2003, red.) en een Code Goed Bestuur (2009, red.). Lees verder “Het wil maar niet vlotten”