The Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) | 2003
Wat is er nieuw aan grote risico’s in de 21e eeuw? De afgelopen jaren zijn we getuige geweest van een groot aantal grootschalige rampen van verschillende aard over de hele wereld: enorm verwoestende windstormen en overstromingen in Europa en ijsstormen in Canada; nieuwe ziekten die zowel mensen (AIDS, het Ebola-virus) als dieren (BSE) infecteren; terroristische aanslagen zoals die van 11 september 2001 in de Verenigde Staten en de aanval met Sarin-gas in Japan; grote verstoringen van kritieke infrastructuren veroorzaakt door computervirussen of gewoonweg technische storingen.
Dit zijn slechts enkele van de zeer kostbare rampen die de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden. Toch lijkt niet alleen de aard van de grote risico’s te veranderen, maar ook de context waarin ze zich voordoen en het vermogen van de samenleving om ze te beheersen. De krachten die deze veranderingen vormgeven zijn talrijk en gevarieerd. Weersomstandigheden lijken bijvoorbeeld steeds extremer te worden.
De bevolkingsdichtheid in stedelijke centra en de concentraties van economische activiteit in bepaalde regio’s nemen toe, waardoor deze gebieden kwetsbaarder worden. De globalisering in al haar dimensies – economisch, technologisch, cultureel en ecologisch – groeit snel en vergroot de onderlinge afhankelijkheid, waardoor gevaarlijke ziekteverwekkers, vervuilende stoffen en technische mankementen zich gemakkelijker kunnen verspreiden. Net zo belangrijk is dat de grenzen van wetenschappelijke ontdekkingen en technologische innovatie met een adembenemende snelheid opschuiven, waardoor de maatschappij geconfronteerd wordt met onbekende (of zelfs onkenbare) gevolgen en dus met immens moeilijke keuzes. Als het verleden een leidraad is voor de toekomst, zullen deze trends zich voortzetten.
Dit rapport, geproduceerd door de OESO en opgenomen in de reeks van het International Futures Programme (IFP), onderzoekt de implicaties van deze ontwikkelingen voor de economie en de samenleving in de 21e eeuw, waarbij de aandacht vooral uitgaat naar de mogelijkheid dat belangrijke systemen kwetsbaarder worden. Gezondheidszorg, transport, energie, voedsel- en watervoorziening, informatie en telecommunicatie zijn allemaal sectoren met vitale systemen die ernstig beschadigd kunnen raken door een enkele catastrofale gebeurtenis of een keten van gebeurtenissen.
Dergelijke bedreigingen kunnen van verschillende bronnen komen, maar het rapport concentreert zich op vijf grote risicoclusters:
-
- Natuurrampen.
- Technologische ongelukken.
- Infectieziekten.
- Terrorisme-gerelateerde risico’s.
- Voedselveiligheid.
Het onderzoekt de onderliggende krachten die veranderingen op deze gebieden veroorzaken. Het identificeert de uitdagingen waarmee OESO-landen – vooral op internationaal niveau – worden geconfronteerd bij het beoordelen van, voorbereiden op en reageren op conventionele en nieuwe gevaren. Het bevat ook verschillende aanbevelingen voor regeringen en de private sector over hoe het beheer van opkomende systeemrisico’s kan worden verbeterd. Belangrijk is dat het pleit voor een samenhangende aanpak van het beheer en beleidsinstrumenten voorstelt om dat doel te bereiken.
Download rapport: OECD 2003 Emerging Risks (Engels).
PRIMO Res Publica 