Bouwen aan verbinding

Advies van de onafhankelijke Commissie Veerman over de toekomst van de Noord/Zuidlijn te Amsterdam

Commissie Veerman voor Gemeente Amsterdam | juni 2009

Amsterdam neemt binnen Nederland al sinds de tweede helft van de zestiende eeuw een bijzondere positie in, als cultureel centrum van Nederland en als hoofdstad. De stad heeft zich door de eeuwen heen ook ontwikkeld tot een knooppunt van handelslijnen. De geografische ligging en de oorspronkelijke en huidige infrastructuur van Amsterdam zijn daarin altijd belangrijk geweest.

De aanleg van de Noord/Zuidlijn – een metrolijn die Amsterdam Noord met Amsterdam Zuid verbindt – bevindt zich in een herbezinningfase. Kostenoverschrijdingen, overlast en incidenten die hebben geleid tot verzakkingen van monumenten zijn hiervoor de aanleiding. De werkzaamheden ten aanzien van de diepe stations Vijzelgracht en Rokin zijn stilgelegd. Het vertrouwen in het project wankelt.

Het bestuur van de gemeente Amsterdam heeft ter wille van een bestuurlijke herbezinning op de aanleg van de Noord/Zuidlijn een onafhankelijke niet ambtelijke adviescommissie ingesteld die ik heb geleid. Het verzoek aan de Commissie is te adviseren over de verdere aanpak, scope en voltooiing van het Noord/Zuidlijnproject. De Commissie is tevens gevraagd een advies uit te brengen over de organisatie van het project en de financiering ervan.

Opdracht

De Commissie Veerman (hierna afgekort tot „de Commissie‟) is door het College van Burgemeester en Wethouders van Amsterdam gevraagd te adviseren over (Een kopie van het verzoek om advies is als bijlage 1 aan dit advies gehecht.):

• • De scope van het project. Een advies over de voortgang van het project in de meest brede zin, waarbij alle alternatieven in beeld zijn en eveneens de maatschappelijke kosten en baten in ogenschouw worden genomen.
  • De organisatie van het project.
  • De financiering van het project; zijn er opties voor een betere of alternatieve wijze van financieren.

In het kader van de scope van het project heeft de Commissie drie scenario‟s onderzocht, te weten:

• • Het afzien van de verdere aanleg van de Noord/Zuidlijn.
  • Het aanleggen van de Noordlijn.
  • Voortzetting van de aanleg van de Noord/Zuidlijn als geheel, eventueel zonder station Vijzelgracht.

Vertrekpunt

De Commissie heeft bij de uitvoering van haar adviestaak de historie van het project – zoals deze blijkt uit verschillende onderzoeksrapporten en rapportages en blijkt uit de mondeling verklaringen en toelichtingen van vele bij de Noord/Zuidlijn betrokken partijen – benut om zich een inzicht te verschaffen in de kenmerken en problematiek van het project Noord/Zuidlijn. Het advies van de Commissie is weliswaar mede gebaseerd op de historie van het project tot nu toe, maar de blik van de Commissie is conform opdracht naar de toekomst gericht. Hoe moet het nu verder met de Noord/Zuidlijn? Uitgangspunt voor de Commissie is de stand van zaken per moment van opdrachtverlening

Ondanks uitgevoerd onderzoek en analyse kan en mag het advies van de Commissie niet worden gezien als een definitieve en in de volle breedte wetenschappelijk onderbouwde of te onderbouwen visie op het project Noord/Zuidlijn. Het advies is en blijft een neerslag van naar de beste inzichten ontwikkelde opvatting van de Commissie als geheel, gegeven de toegemeten tijdspanne en de aard van het onderzoek.

Download rapport.

Bibliografie

Commissie Veerman (2009). Bouwen aan verbinding: Advies van de onafhankelijke Commissie Veerman over de toekomst van de Noord/Zuidlijn te Amsterdam. Gemeente Amsterdam.