Categorie: Publieke Besturing

Geplaatst op

Weg met de veiligheidsutopie

De mens verdraagt geen risico’s meer

Cees A. Visser | 25 september 2010

We lopen in ons dagelijks leven in Nederland veel minder risico’s dan pakweg tweehonderd jaar geleden. De kans dat een Nederlander sterft aan polio, de pokken, scheurbuik, tbc of cholera is inmiddels miniem. Ongelukken op de werkplek komen veel minder voor. De vis wordt nog steeds duur betaald, maar inmiddels meer door het ecologisch evenwicht dan door de visser, wiens schip immers niet meer zinkt. We worden tegenwoordig geen vijftig meer maar tachtig.

De illusie van borging. Foto @ Michelle Kruf

Toch is er geen jaarlijkse ‘Feestdag van het Verminderde Risico’. Integendeel, naarmate de levensverwachting toeneemt, kunnen we slechter omgaan met oude risico’s en met nieuwe gevaren. Dat toenemende psychologische ongemak vertaalt zich in allerlei ‘eisen’ wanneer zich een tegenslag voordoet: ‘Vind de schuldige!’, ‘Laat de overheid beter optreden!’ en ‘Dit mag nooit meer gebeuren!’. Lees verder “Weg met de veiligheidsutopie”

Geplaatst op

Governance in gevaar

Dit essay is een samenvoeging van drie essays, geschreven door Hans Hoek van C3 Adviseurs en Managers in 2010 (deel 1 en 2) en 2012 (deel 3). Zij zijn hier opgenomen omdat binnen het vak risicomanagement is gebleken dat het type van leiderschap een grote rol speelt in de benadering van besturing. Het kan zelfs een grote bedreiging vormen voor de mate waarin waarden, processen en doelen feitelijk (kunnen) worden gerealiseerd, inclusief de eigen positie en kwaliteit van leiderschap.

Hans Hoek

De mogelijke schades hieraan (lees: de risico’s) staan vaak hiermee in verbinding. In dit samengevoegd overzicht van drie essays worden de verschillende typen leiders in onze ogen goed geduid en nauwgezet uitgewerkt. Het biedt daarmee ook concrete handvatten voor dialoog binnen het eigen bestuur en organisatie. Goede besturing immers is het geheim van de smid. Deze dialoog kan daarbij helpen. Lees verder “Governance in gevaar”

Geplaatst op

Verbonden partijen en waterschappen

Een steeds grotere rol in de taken

Harry ter Braak en Erik Koopman | 2016

Verbonden partijen vervullen een steeds grotere rol in de taken van de diverse overheden zoals ook waterschappen. Steeds vaker wordt voor een verbonden partij gekozen om kennis en expertise te delen, uitvoeringstaken gezamenlijk op te pakken en om (maatschappelijke) problemen op te lossen.

Werkende functionele verbindingen zijn cruciaal voor goede sturing. Foto © Jelmer Pietersma.

Echter, veel waterschappen, maar ook gemeenten, ervaren problemen in de bestuurbaarheid van verbonden partijen. Veel gaat goed, maar vaak worden doelstellingen niet behaald, zijn de kosten te hoog en laat de kwaliteit van de producten of diensten van de verbonden partij te wensen over. Daarnaast wordt bestuurlijk een grote afstand tot de verbonden partij ervaren en is het lastig om grip te houden, wat bestuurlijk ongemak oplevert. Ook vanuit het perspectief van de verbonden partij worden problemen ervaren. Onder meer dat de sturing vanuit de waterschappen veelal, met de allerbeste bedoelingen maar uiteindelijk samen met de andere eigenaren, onsamenhangend is en gericht op het opdrachtgeverschap en de korte termijn. Lees verder “Verbonden partijen en waterschappen”

Geplaatst op

Openbaar bestuur en de overtuiging van een gedeputeerde

Hans Redert en Jack Kruf | 2015

Het interview met gedeputeerde Yves de Boer van de provincie Noord-Brabant biedt een open inkijk in de relevante trends en ontwikkelingen met betrekking tot het besturen van het publieke (provinciale) domein. Veel van de inzichten van deze gedeputeerde zijn anno 2025 nog steeds actueel. Het interview bevat lessen hoe te komen tot versterking van de kunde van het besturen.

Yves de Boer

Het gesprek met hem toont een bestuurder die by heart zicht verbindt met alle stakeholders in vaak complexe vraagstukken. Het is deze overtuiging inzake het willen verbinden, die in zijn binnenste is gegroeid – met de vele jaren van ervaring en wijsheid. De aandrijfsasjes om mensen bij elkaar te brengen zijn verankerd geraakt in zijn directe denken en handelen in het publieke domein van besturing. Een open gesprek met een echte verbinder en een scherp analyticus. Lees verder “Openbaar bestuur en de overtuiging van een gedeputeerde”

Geplaatst op

Risicomanagement: strategisch instrument

Naar een echte en bredere discussie

Vincent Janssen* | 2015

Wanneer heeft u de jaarrekening van uw gemeente voor het laatst ingekeken? Voor de meesten van u waarschijnlijk bij vaststelling door de raad. De paragraaf weerstandsvermogen van de jaarrekening heeft dan ook maar een beperkte waarde voor de dagelijkse besturing en het omgaan met risico’s.

Vincent Janssen

In Haarlemmermeer zijn onze inspanningen voor het risicomanagement dan ook gericht om verder te gaan dan het vullen en bijhouden van de paragraaf weerstandsvermogen. Haarlemmermeer is één van de meest dynamische regio’s in Nederland. Een aantrekkelijke gemeente voor nationale en internationale bedrijven om zich te vestigen en voor inwoners een gemeente met goede voorzieningen en recreatiemogelijkheden. Deze dynamiek heeft ook direct effect op het gemeentebestuur en de gemeentelijke organisatie. Lees verder “Risicomanagement: strategisch instrument”

Geplaatst op

Bewustwording

De kern borgen – op meerdere punten

Eric Frank | juli 2014

Risicomanagement krijgt ook bij overheden en decentrale overheden in toenemende mate meer aandacht. Al dan niet genoodzaakt door op handen zijnde veranderende wet- en regelgeving, dreiging of soms heftige incidenten.

Bij het eerste denken wij op dit moment aan de drie decentralisaties. Een verandering van uitvoering van Rijk naar decentrale overheden die zijn weerga niet kent. Bij het tweede kun je denken aan dreiging van terrorisme en bij het derde aan de rellen in Haren (Facebook-feest incident), de Vestia-affaire of de brand in Moerdijk.

Borging, foto @Louise Kruf, Dublin

Voor decentrale overheden is wettelijk bepaald dat er een weerstandsparagraaf wordt gehanteerd die als basis geldt voor de berekening van het weerstandsvermogen. Althans bij gemeenten, provincies en waterschappen. Maar er zijn nog meer heel belangrijke uitvoeringsorganen waarvoor dit nog niet wettelijk is bepaald. Denk aan woningcorporaties, gezondheidszorginstellingen, onderwijsinstellingen en andere. Lees verder “Bewustwording”

Geplaatst op

De decentralisaties: politisering of niet?

Paul Bordewijk | mei 2014

De decentralisaties in het sociale domein betekenen voor de gemeenten een uitdaging van ongekende omvang, vooral door de bezuinigingen die eraan gekoppeld zijn. Maar in de campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen was daar nauwelijks iets van te merken. Die gingen over het vertrouwde domein van de publieke voorzieningen: een cultuurpaleis in Den Haag, parkeergarages in Leiden en kunstgras voor de hockeymeisjes in Nunspeet. De verschillende stemwijzers bevatten ook nauwelijks vragen over de implementatie van de decentralisaties. Er heeft dus rond de decentralisatie nauwelijks politisering plaatsgevonden. Hoe kwam dat en zal dat zo blijven?

Met de decentralisaties worden heel wat stromen verlegd.

Een van de gevolgen van de geringe aandacht voor de toegenomen betekenis van de gemeente was de niet bijzonder hoge opkomst. Met 53,8 procent paste die bij een geleidelijke afname sinds de afschaffing van de opkomstplicht begin jaren zeventig, al is die afname bij kamerverkiezingen duidelijk minder dan bij andere verkiezingen.

Intrinsieke motivatie

Die afnemende opkomst past bij de neoliberale sfeer waarin wij leven. Een sfeer waarin mensen niet geacht worden te handelen vanuit hun intrinsieke motivatie maar ter wille van een materiële beloning. Wie stemt wordt daar niet persoonlijk  voor beloond en dus is het niet vreemd dat de opkomst afneemt. Je moet je eerder verbazen dat nog zoveel mensen de  moeite nemen om wél te gaan stemmen. Lees verder “De decentralisaties: politisering of niet?”