Risico-regelreflex

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties |  mei 2011

Eén van de meest bediscussieerde en bestudeerde termen in Nederland is die van de risico-regelreflex. Deze discussie begon in 2009 en is eigenlijk nog steeds actueel. De genoemde reflex is “de neiging van de overheid om voortdurend risico’s te verminderen, al dan niet naar aanleiding van een incident en deze als vanzelfsprekende opgave aan te merken.” Herlezing geeft inzicht in de zoektocht, zeker politiek-bestuurlijk, naar het eigen hart van de democratie in Nederland.

Dit is de definitie binnen het door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2011) vastgestelde Programma Risico’s en Verantwoordelijkheden. De aanzet hiertoe ontstond eind 2009 waarbij de minister van BZK een algemene beschouwing toezegde over de rol en verantwoordelijkheid van de overheid bij het omgaan met (vooral fysieke) risico’s en incidenten.

Lees verder “Risico-regelreflex”

De opkomst van integraal risicomanagement

Jos Moerkamp | oktober 2006

Risicomanagement is nog steeds een vrij nieuw begrip bij gemeenten en provincies. Niettemin ontstaat er geleidelijk aan de overtuiging dat het in kaart brengen, inschatten en beheersen van risico’s een organisatiebrede oriëntatie behoeft. Integraal risicomanagement is in opkomst.

Begin 2004 publiceerden Vereniging van Gemeentesecretarissen (VGS) en Marsh Risk Consulting een onderzoek naar de ‘Risicoperceptie van Gemeentesecretarissen’.

Centrale vraag was: Hoe kijkt de gemeentesecretaris vanuit zijn ervaring en eigen werkgebied tegen verschillende risico’s aan? Belangrijkste aanleiding voor het onderzoek was het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies (BBV), dat op 1 januari 2004 van kracht werd. Het BBV verplicht gemeenten en provincies om op basis van een eigen risicoprofiel het financieel weerstandsvermogen in kaart te brengen. Lees verder “De opkomst van integraal risicomanagement”

Publiek Vertrouwen

PRIMO | 2004

Uit eerste concept businessplan PRIMO:

“Modern risicomanagement omvat veel meer dan het voorkomen van verliezen en het verlagen van kosten. Risicomanagement wordt steeds meer gedefinieerd als het gecoördineerde beheer van alle risico’s. In dit opzicht is modern risicomanagement een algemene managementfunctie die een organisatie doordringt, die gekoppeld is aan het algemene strategische plan van de organisatie en die dient om de operationele verwezenlijking van de doelstellingen van de organisatie mogelijk te maken.

Dit plan benadrukt het wijdverspreide inzicht dat risicomanagement een zeer waardevol managementconcept en -instrument is in de huidige complexe en geglobaliseerde wereld met zijn toenemende eisen op het gebied van bestuur en naleving.

Een van de grootste uitdagingen voor de publieke sector wereldwijd vandaag en in de toekomst is het voortdurend opbouwen en heropbouwen van publiek vertrouwen.” Lees verder “Publiek Vertrouwen”

De heilige graal van risicomanagement

Cees A. Visser | april 2006

In nagenoeg alle recente wet- en regelgeving over corporate governance worden aan ondernemingen en hun bestuurders nieuwe eisen gesteld op het gebied van risicomanagement en interne beheersing. In dit artikel geven we een overzicht van de belangrijkste inzichten en concepten daarbij. Als het ondernemingsbestuur deze juist toepast zorgt dat vooral voor waardetoevoeging.

Koning Arthur, Cornwall. © Michelle Kruf

Zelfs de meest succesvolle ondernemingen neigen er traditioneel toe om hun risicobeheersing sterk gefragmenteerd te organiseren.1 In een bedrijf van enige omvang zijn er al snel meer dan tien functies of afdelingen te identificeren die zich toeleggen op de beheersing van een deel van het totale risicoprofiel van die onderneming.2 Risico’s op het gebied van bijvoorbeeld technologie, financiële verslaggeving, fraude, automatisering, kwaliteit, milieu en arbeidsomstandigheden worden vrijwel altijd onafhankelijk van elkaar beoordeeld en beheerst vanuit separate, gespecialiseerde functies en afdelingen. Lees verder “De heilige graal van risicomanagement”

Stern review: de economie van klimaatverandering

HM Treasury VK | oktober 2006

De samenvatting: “Het wetenschappelijk bewijs is nu overweldigend: klimaatverandering brengt ernstige mondiale risico’s met zich mee en vraagt om een urgente mondiale respons. Deze onafhankelijke evaluatie werd uitgevoerd in opdracht van de minister van Financiën, die rapporteert aan zowel de minister van Financiën als de premier, om bij te dragen aan de beoordeling van het bewijsmateriaal en het opbouwen van inzicht in de economische aspecten van klimaatverandering.


Het rapport onderzoekt eerst het bewijsmateriaal over de economische gevolgen van klimaatverandering zelf en onderzoekt de economische aspecten van het stabiliseren van broeikasgassen in de atmosfeer. De tweede helft van het overzicht gaat in op de complexe beleidsuitdagingen om de overgang naar een koolstofarme economie in goede banen te leiden en ervoor te zorgen dat samenlevingen zich kunnen aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering die niet langer kunnen worden vermeden.

Lees verder “Stern review: de economie van klimaatverandering”

Illusory Risk Management

Marinus de Pooter* | 2019

Risicomanagement wordt doorgaans vormgegeven als een separaat systeem. In dit artikel ga ik na in hoeverre deze conventionele benadering ontaardt in een illusoir geheel. Als alternatief bespreek ik de waardemanagementbenadering, die managementteams helpt om samen te werken bij het blijven creëren én beschermen van wat hun kernstakeholders waardevol vinden.

Marinus de Pooter

Op de jaarlijkse conferentie van IIA Singapore in oktober 2018 heb ik een presentatie gegeven over illusory risk management. Centraal in mijn verhaal stond het grote verschil tussen enerzijds risicomanagement a1s een apart systeem en anderzijds waardemanagement. Dat laatste richt zich op het ondersteunen van beslissers bij het afwegen van relevante kansen en bedreigingen. Lees verder “Illusory Risk Management”

Risicomanagement: Wat zou Arie doen?

ARIE staat voor: Amsterdams RIsicomanagement Expertisenetwerk. Arie is een dynamisch kennisnetwerk op het gebied van risicomanagement. Iedereen die zich bezig houdt met risicomanagement kan zich hierbij aansluiten. Wie meer wil weten over risicomanagement of het invoeren daarvan, kan een beroep doen op Arie, want Arie wil graag dat we binnen de gemeente bewust omgegaan met risico’s.

In dit boekje hanteert Arie een aantal uitgangspunten. Hierin zijn de basisprincipes van risicomanagement verwerkt. Voor wie concreet met risicomanagement aan de slag wil, licht Arie alle stappen toe die doorlopen moeten worden in het cyclische proces van risico­ management. Voor alle stappen wordt een aantal geschikte methodieken en enkele praktische adviezen aangereikt. Lees verder “Risicomanagement: Wat zou Arie doen?”