Een theoretisch kader voor integraal risicomanagement

Toegespitst op de overheid

Hendrik van Moorsel en Cees A. Visser | februari 2003

Met het toenemende belang van – en daardoor belangstelling voor – meer geïntegreerd risicomanagement bij overheidsorganisaties, neemt ook de behoefte toe aan een conceptueel raamwerk daarvoor. 

Duurzaam succesvolle organisaties zijn per definitie goed in het beheersen van hun belangrijkste risico’s. Immers, een organisatie die die risico’s niet goed beheerst, is gedoemd op termijn te verdwijnen. Echter, zelfs de meest succesvolle organisaties neigen er traditioneel gezien naar hun risico’s ad hoc en gefragmenteerd te beheersen. Verzekerbare, technologische, financiële, operationele, automatiserings-, milieu-, veiligheids-, kwaliteits-, integriteit- en frauderisico’s et cetera, worden veelal onafhankelijk van elkaar beheerst vanuit separate, gespecialiseerde organisatieonderdelen. Lees verder “Een theoretisch kader voor integraal risicomanagement”

Actieve houding gewenst van publieke instellingen bij vermogensvorming

Eduard Gerritsen* | november 2000

Door een aantal ‘affaires’ bestaat er veel belangstelling voor de financiële reserves van overheidslichamen. Na de belegging van reserves gaat de aandacht steeds meer uit naar de omvang van die reserves. Publieke organisaties vragen zich af hoeveel vermogen ze nodig hebben om de continuïteit en efficiency van hun activiteiten te kunnen waarborgen.

Het bepalen van de benodigde weerstandscapaciteit is geen sinecure. Bron: B&G Magazine.

Vanuit de rijksoverheid klinken signalen over normering van reserves, en een aantal publieke organisaties vreest afroming van overreserves. Dat roept vragen op over de functie van het eigen vermogen van overheidslichamen, over de feitelijke hoogte daarvan en over de benodigde omvang. Een tour d’horizon.

Lees verder “Actieve houding gewenst van publieke instellingen bij vermogensvorming”

Vechten in de vorige oorlog

Bert Bakker † |  2008

Ook in de publieke sector is risk management in opkomst. Maar de dilemma’s zijn enorm. Misschien zijn de issues wel te complex en te politiek, en zijn overheden te verblind door pretentie om ooit effectief te zijn.

Bert Bakker † (bron: Accountant)

Risk management in de publieke sector

Wat mag worden verwacht van een verantwoordelijke overheid die wil voorkomen dat nieuwe, onbekende virussen die zich verspreiden via het drinkwater of de lucht in treinen en kantoren, en zo honderden misschien duizenden dodelijke slachtoffers maken? Welke risico’s kleven er aan groot alarm slaan?

Hoe vergaand kunnen de gevolgen voor Nederlanders zijn als de Amerikaanse hypothekencrisis leidt tot een wereldwijd verdampen van vertrouwen in het financiële systeem? Komen behalve beleggingen dan ook spaargelden in gevaar? Blijft giraal betalingsverkeer nog mogelijk? Kan de De Nederlandsche Bank er iets aan doen? Hoe moet de overheid zich op de effecten voorbereiden?

Wat moet de Nederlandse regering doen als de stijging van de zeespiegel veel sneller lijkt te gaan dan nu voorzien? Helpen draconische maatregelen om CO2-uitstoot te beperken snel genoeg om dat proces te vertragen? Of zijn dijkverhogingen en eventueel zelfs evacuaties de enige oplossingen? Hoeveel mag kustbescherming kosten bij een zo onzekere prognose? En wat zijn de gevolgen voor het vertrouwen van burgers in de overheid, als zou blijken dat die hele zeespiegeldreiging toch een fantoom, een hype, was?

Lees verder “Vechten in de vorige oorlog”

OCMW Visies: Rond de tafel met PRIMO

Luc Kupers en Staf Mariën (OCMW Visies) | 2012

Aan tafel zitten de heren Luc Verhulst, Gemeentesecretaris Temse en Tom Wustenberghs, voorzitter PRIMO Vlaanderen. Aan de andere kant Luc Kupers en Staf Mariën.

OCMW Visies

De relatie tussen VVOS (Vlaamse Vereniging van OCMW (Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn) Secretarissen) en PRIMO: hoe elkaar gevonden? Hoe verhoudt risicomanagement zich tot interne controle, audit en kwaliteitsbeheer?

PRIMO

De VVOS is enkele jaren geleden voor de eerste keer in contact gekomen met ‘PRIMO’. Als beroepsfederatie probeert de VVOS steeds om zijn focus te verruimen, om innovatief te zijn, om adequaat in te spelen op nieuwe ontwikkelingen.

Toen er gezocht werd naar instrumenten om het domein ‘organisatiebeheersing’ voor het voetlicht te houden, zijn we bij PRIMO terecht gekomen. Tom Wustenberghs is toen samen met een collega het verhaal van PRIMO komen brengen voor de Raad van Bestuur van de VVOS. Deze uiteenzetting heeft destijds een behoorlijk positieve indruk nagelaten. Zodanig zelfs dat er van meet af aan werd gezocht naar mogelijkheden om het ‘wagonnetje’ van de VVOS vast te haken aan de PRIMO-‘trein’. Lees verder “OCMW Visies: Rond de tafel met PRIMO”

Risicomanagement nu nóg belangrijker

De essentie van de expliciete koppeling met kwaliteit

Lizanne Vroom, januari 2017

Eind 2015 is er in een aantal belangrijke ISO-normeringen (zoals ISO 9001 kwaliteitsmanagement en ISO 14001 milieumanagement) een nieuwe structuur geïntroduceerd. Die moet ervoor zorgen dat verschillende normeringen en kwaliteitseisen beter op elkaar aansluiten. Risicomanagement is expliciet in de basis van deze structuur opgenomen. ISO spreekt van ‘risk based thinking’.

Lizanne Vroom

Prachtige kansen voor risicomanagement dus, omdat veel klanten wel naar de kwaliteit van het product of dienst van de ondernemer vragen, maar niet naar wat hij precies aan risicomanagement doet om die kwaliteit te waarborgen en te garanderen. Nu de aangepaste ISO-normen duidelijk maken dat risicomanagement aan die kwaliteit bijdraagt, is de acceptatiegraad van het vakgebied duidelijk toegenomen. Lees verder “Risicomanagement nu nóg belangrijker”

Beter ten halve gekeerd

Jan-Paul Woudstra* | maart 2024

Deze bijdrage** staat in het teken van de vraag ‘komt het nog goed met de jeugdzorg?’. Het lijkt me verstandig om te beginnen met een conclusie. Dat geeft namelijk context aan alle informatie die nog zal volgen. Eindelijk zijn na acht jaar decentralisatie de meest betrokken overheden en de sector jeugdzorg tot het inzicht gekomen dat we niet langer kunnen doorgaan met nog meer zorgaanbod en nog meer geld uitgeven voor jeugdzorg.

Jan-Paul Woudstra

Lang is de enorme groei naar jeugdzorg beschouwd als een venijnig probleem omdat meningen over oorzaken en oplossingsrichtingen sterk uiteen liepen, met vele betrokken partijen zonder dat één van hen in staat was de impasse te doorbreken.

Lees verder “Beter ten halve gekeerd”

Zicht op de toekomst – De wereld 80 jaar verder

Rudolf en Robbert Das, 1983 met recentie door Eric Frank, 2018

Een vernieuwend boek van de gebroeders Rudolf en Robbert Das, dat met verbeeldingskracht, tegelijkertijd met realisme vooruit durft te blikken op de energietransmissie die komen gaat. Zij hebben een vooruitziende blik, zo blijkt, met perspectieven die voor die tijd out of the box genoemd kunnen worden. Het is een vorm van scenariodenken met prikkelende creativiteit. Het begeleidend essay is van Eric Frank.

Tekening door Rudolf en Robbert Das.

Met interesse bekeek ik nog eens het boek Zicht op de toekomst – De wereld 80 jaar verder van de gebroeders Rudolf en Robbert Das, (tweeling 1929), technisch illustratoren, bouwkundig ontwerpers, futurologen, visionairs en auteurs. In dit boek kun je nog eens lezen – en vooral ook bekijken – over de achterliggende problematiek ter voorbereiding op de beoogde energietransmissie.

De bijdrage dateert van 1983 en betreft een 80-jarige visie. Nu na 35 jaar is goed te zien hoe juist de inzichten zijn en wat er mogelijk nog te wachten staat. Deze informatie helpt om zich een goed beeld te vormen van waar het om gaat, wat er hoognodig te doen valt en hoe er mogelijk mee om te gaan. Lees verder “Zicht op de toekomst – De wereld 80 jaar verder”