Categorie: Publiek Risico: Essays

Geplaatst op

Governance in gevaar

Dit essay is een samenvoeging van drie essays, geschreven door Hans Hoek van C3 Adviseurs en Managers in 2010 (deel 1 en 2) en 2012 (deel 3). Zij zijn hier opgenomen omdat binnen het vak risicomanagement is gebleken dat het type van leiderschap een grote rol speelt in de benadering van besturing. Het kan zelfs een grote bedreiging vormen voor de mate waarin waarden, processen en doelen feitelijk (kunnen) worden gerealiseerd, inclusief de eigen positie en kwaliteit van leiderschap.

Hans Hoek

De mogelijke schades hieraan (lees: de risico’s) staan vaak hiermee in verbinding. In dit samengevoegd overzicht van drie essays worden de verschillende typen leiders in onze ogen goed geduid en nauwgezet uitgewerkt. Het biedt daarmee ook concrete handvatten voor dialoog binnen het eigen bestuur en organisatie. Goede besturing immers is het geheim van de smid. Deze dialoog kan daarbij helpen. Lees verder “Governance in gevaar”

Geplaatst op

Verbonden partijen en waterschappen

Een steeds grotere rol in de taken

Harry ter Braak en Erik Koopman | 2016

Verbonden partijen vervullen een steeds grotere rol in de taken van de diverse overheden zoals ook waterschappen. Steeds vaker wordt voor een verbonden partij gekozen om kennis en expertise te delen, uitvoeringstaken gezamenlijk op te pakken en om (maatschappelijke) problemen op te lossen.

Werkende functionele verbindingen zijn cruciaal voor goede sturing. Foto © Jelmer Pietersma.

Echter, veel waterschappen, maar ook gemeenten, ervaren problemen in de bestuurbaarheid van verbonden partijen. Veel gaat goed, maar vaak worden doelstellingen niet behaald, zijn de kosten te hoog en laat de kwaliteit van de producten of diensten van de verbonden partij te wensen over. Daarnaast wordt bestuurlijk een grote afstand tot de verbonden partij ervaren en is het lastig om grip te houden, wat bestuurlijk ongemak oplevert. Ook vanuit het perspectief van de verbonden partij worden problemen ervaren. Onder meer dat de sturing vanuit de waterschappen veelal, met de allerbeste bedoelingen maar uiteindelijk samen met de andere eigenaren, onsamenhangend is en gericht op het opdrachtgeverschap en de korte termijn. Lees verder “Verbonden partijen en waterschappen”

Geplaatst op

Risicomanagement: strategisch instrument

Naar een echte en bredere discussie

Vincent Janssen* | 2015

Wanneer heeft u de jaarrekening van uw gemeente voor het laatst ingekeken? Voor de meesten van u waarschijnlijk bij vaststelling door de raad. De paragraaf weerstandsvermogen van de jaarrekening heeft dan ook maar een beperkte waarde voor de dagelijkse besturing en het omgaan met risico’s.

Vincent Janssen

In Haarlemmermeer zijn onze inspanningen voor het risicomanagement dan ook gericht om verder te gaan dan het vullen en bijhouden van de paragraaf weerstandsvermogen. Haarlemmermeer is één van de meest dynamische regio’s in Nederland. Een aantrekkelijke gemeente voor nationale en internationale bedrijven om zich te vestigen en voor inwoners een gemeente met goede voorzieningen en recreatiemogelijkheden. Deze dynamiek heeft ook direct effect op het gemeentebestuur en de gemeentelijke organisatie. Lees verder “Risicomanagement: strategisch instrument”

Geplaatst op

Bewustwording

De kern borgen – op meerdere punten

Eric Frank | juli 2014

Risicomanagement krijgt ook bij overheden en decentrale overheden in toenemende mate meer aandacht. Al dan niet genoodzaakt door op handen zijnde veranderende wet- en regelgeving, dreiging of soms heftige incidenten.

Bij het eerste denken wij op dit moment aan de drie decentralisaties. Een verandering van uitvoering van Rijk naar decentrale overheden die zijn weerga niet kent. Bij het tweede kun je denken aan dreiging van terrorisme en bij het derde aan de rellen in Haren (Facebook-feest incident), de Vestia-affaire of de brand in Moerdijk.

Borging, foto @Louise Kruf, Dublin

Voor decentrale overheden is wettelijk bepaald dat er een weerstandsparagraaf wordt gehanteerd die als basis geldt voor de berekening van het weerstandsvermogen. Althans bij gemeenten, provincies en waterschappen. Maar er zijn nog meer heel belangrijke uitvoeringsorganen waarvoor dit nog niet wettelijk is bepaald. Denk aan woningcorporaties, gezondheidszorginstellingen, onderwijsinstellingen en andere. Lees verder “Bewustwording”

Geplaatst op

De decentralisaties: politisering of niet?

Paul Bordewijk | mei 2014

De decentralisaties in het sociale domein betekenen voor de gemeenten een uitdaging van ongekende omvang, vooral door de bezuinigingen die eraan gekoppeld zijn. Maar in de campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen was daar nauwelijks iets van te merken. Die gingen over het vertrouwde domein van de publieke voorzieningen: een cultuurpaleis in Den Haag, parkeergarages in Leiden en kunstgras voor de hockeymeisjes in Nunspeet. De verschillende stemwijzers bevatten ook nauwelijks vragen over de implementatie van de decentralisaties. Er heeft dus rond de decentralisatie nauwelijks politisering plaatsgevonden. Hoe kwam dat en zal dat zo blijven?

Met de decentralisaties worden heel wat stromen verlegd.

Een van de gevolgen van de geringe aandacht voor de toegenomen betekenis van de gemeente was de niet bijzonder hoge opkomst. Met 53,8 procent paste die bij een geleidelijke afname sinds de afschaffing van de opkomstplicht begin jaren zeventig, al is die afname bij kamerverkiezingen duidelijk minder dan bij andere verkiezingen.

Intrinsieke motivatie

Die afnemende opkomst past bij de neoliberale sfeer waarin wij leven. Een sfeer waarin mensen niet geacht worden te handelen vanuit hun intrinsieke motivatie maar ter wille van een materiële beloning. Wie stemt wordt daar niet persoonlijk  voor beloond en dus is het niet vreemd dat de opkomst afneemt. Je moet je eerder verbazen dat nog zoveel mensen de  moeite nemen om wél te gaan stemmen. Lees verder “De decentralisaties: politisering of niet?”

Geplaatst op

TNO Bouw en GeoDelft ontwikkelen methodiek voor risicobeheersing en kennismanagement

Over integratie en afstemming in besturing

Marguerite Snijders Tachet | mei 2004

De uitvoering van grote infrastructurele projecten en werken heeft vergaande gevolgen voor de omgeving, vooral in stedelijke gebieden. Om de overlast tot een minimum te beperken en de beschikbare expertise efficiënter op elkaar af te stemmen, heeft TNO Bouw samen met GeoDelft een methodiek ontwikkeld voor risicobeheersing en kennismanagement. In enkele gemeenten zijn inmiddels pilots afgerond.

Oorverdovend is het lawaai soms, automobilisten laten luid claxonerend van hun onvrede blijken. Sinds in een aanpalende straat de weg is opgebroken, zorgt de omleiding van het verkeer voor ellenlange rijen auto’s. Burgers zijn de verkeersopstoppingen en geluidsoverlast beu. De middenstand klaagt over de slechte bereikbaarheid. Het afronden van de wegwerkzaamheden kan de detailhandel niet snel genoeg gaan. Lees verder “TNO Bouw en GeoDelft ontwikkelen methodiek voor risicobeheersing en kennismanagement”

Geplaatst op

Een norm voor het weerstandsvermogen

Hulpmiddel in het risicomanagementbeleid

Dick Smorenberg* | 2006

Het Besluit begroting en verantwoording (BBV) schrijft gemeenten voor een risicoprofiel op te stellen, expliciet risicomanagementbeleid te voeren en op basis van hun risicoprofiel het (financiële) weerstandsvermogen in beeld te brengen. Nu, twee jaar na de invoering ervan, blijken veel gemeenten hier nog mee worstelen.** Een algemene norm voor het weerstandsvermogen zou gemeenten niet alleen concrete handvatten geven, maar de kaderstellende taak van de gemeenteraad en de controletaken van vooral de provincie aanzienlijk vereenvoudigen. Waarom is er dan geen norm gesteld?

Dick Smorenberg

In de toelichting op artikel 11 van de BBV staat dat het aan de provincies en gemeenten zelf is een beleidslijn te formuleren over de in de organisatie noodzakelijk geachte weerstandscapaciteit. Hierdoor heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken er vanaf gezien een algemene norm te stellen, dit omdat gemeenten onderling zo zeer van elkaar verschillen dat het niet mogelijk wordt geacht een algemene norm te stellen dienaangaande. De vraag is of deze stelling van het ministerie juist is.1

Lees verder “Een norm voor het weerstandsvermogen”